dinsdag 28 april 2009

De verlenging van naburige rechten: goed of slecht idee?

Daar ging het in het college van afgelopen vrijdag o.a. over. De voorlopige uitkomst en evt. gevolgen voor Nederlandse muzikanten:

Via.

Ik heb het hier al eerder gezegd: onder invloed van de ontwikkelingen op internet gaan vele zaken op de schop. De verkoop van geluidsdragers en de (illegale) uitwisseling van muziekbestanden zijn de opvallendste en meestbesproken gevolgen van de afgelopen jaren. Films en boeken zullen er uiteindelijk ook aan geloven, hoe hard conservatieve uitgevers ook denken dat het wel mee zal vallen. En al heeft het Europees Parlement dus besloten dat de duur van naburige rechten verlengd moet worden (zie het bericht hierboven en het protest halverwege mijn EHPO-post van afgelopen vrijdag), ook die verlenging zal naar mijn mening ingehaald worden door de werkelijkheid. Ik geloof oprecht dat wij nog meemaken dat er creatiever en flexibeler wordt gekeken naar alle vormen van rechten met betrekking tot gebruik en verspreiding van muziek op internet. Misschien niet binnen 5 jaar, hopelijk wel binnen 15.

Die flexibelere omgang met rechten is een complex verhaal met vele kanten. Niet iedere muzikant (of zijn weduwe...) wordt daar vrolijker van, maar het is in mijn optiek uiteindelijk onvermijdelijk. Een bijzonder interessant artikel over dit onderwerp, een interview met schrijver en emeritus lector politicologie van de de kunsten (niet vergeten adem te halen!) Joost Smiers, stond zo'n anderhalve week geleden in NRC (klik voor vergroting of bewaar met de rechter muisknop):

Je hoeft het er niet mee eens te zijn, maar van nadenken over de eventuele gevolgen is nog nooit iemand slechter geworden. Of zoals de overheid ooit propageerde: een slimme meid is op haar toekomst voorbereid. En zo is het maar net! Dat het beheren en dus de aankoop van rechten tot die tijd een zeer interessante en lucratieve investering is, blijkt wel uit dit bericht in dezelfde krant:

Wie zich verder in dit onderwerp wil verdiepen: op EHPO heb ik een uitgebreide serie over publishing en rechten geschreven. Daarin leg ik aan de hand van concrete voorbeelden uit wat BUMA, STEMRA en SENA precies doen en wat de verschillen zijn. Hoef je dat niet meer te vragen tijdens het college. Lezen en herlezen zou ik zeggen (onderaan beginnen), tot je het kunt dromen! Verder is All You Need To Know About The Music Business een uitstekend naslagwerk en een boek dat je volgend studiejaar sowieso gelezen moet hebben.

4 opmerkingen:

  1. Verlenging van copyright beperkt volgens mij de creatieviteit van zowel de artiest (die kan teren op vroeger succes) als andere creatieven (die een oude klassieker misschien kan verwerken tot een nieuwe hit).
    Daar komt nog eens bij dat, waneer er dan toch copyright bestaat, de inkomsten hiervan ten goede komen aan de artiest en niet aan zijn/haar label.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Ik denk juist dat de verlenging van copyright bijdraagt aan de creativiteit van artiesten. Is het niet zo dat wanneer er copyright bestaat, er meer nieuwe en originele producten gemaakt (moeten) worden?

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Economisch gezien zou de verlenging van naburige rechten het insentive moeten verhogen naar de muziekant waardoor hij meer en betere muziek gaat maken. Dit gaat er echter vanuit dat geld de enige stimuli voor een artiest is. Hier geloof ik niks van, het lijkt me dat een gezonde hoeveelheid muziekant veel meer gedreven wordt door de drang om iets relevants achter te laten. En die kans wordt volgens mij juist vergroot door de mogelijkheid van andere artiesten om verder te gaan waar jij gebleven bent. Het verlengen van de naburige rechten over een nog bizar langere termijn lijkt me hier niet erg constructief voor en dus ook niet wensenlijk.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Ik ben het wel met jullie eens, maar toch heeft de praktijk laten zien dat geld wel degelijk een stimuli wordt voor bekende artiesten. Kijk bijvoorbeeld naar de beatles uit elkaar door geld problemen.
    Ik bedoel dus te zeggen dat de creativiteit bij de meeste bands gewoon opraakt op een gegeven moment, als je dan nog kunt teren op je oude succes en anderen niet de kans geeft met jouw werk aan de slag te gaan, beperk je de jezelf creatief en de ander nog veel meer.
    Ik heb het trouwens dus niet over coveren, maar het lenen van riffjes en accordvolgorden etc.

    BeantwoordenVerwijderen