woensdag 29 april 2009

Bloggerdeblog (3)

Is muziek gratis? Door Jovanka Stoimenovski

Afgelopen week zijn de mannen van The Piratebay dan eindelijk veroordeeld. Goed, dat heeft nog niet direct consequenties want ze gaan nog in hoger beroep, maar het geeft wel een sterk signaal naar andere soortgelijke sites. De vraag is alleen; helpt dit iets? Als het al lukt om The Piratebay uit de lucht te krijgen, staat de volgende site alweer klaar om de nummer één positie over te nemen.

We kunnen ongeveer zeggen dat dit kat en muis spel ergens rond Napster is begonnen en nog door zal gaan zolang internet nog 'vrij' te betreden is zonder te veel overheid bemoeienissen. Dus waarom blijft de muziekindustrie zo hard vasthouden aan het bestaande businessmodel? Waarom ligt de focus zo veel op de niet betalende consument, in plaats van de betalende consument. Waarom grijpt de industrie niet de mogelijkheden aan van digitale distributie en alle voordelen die hiermee gebracht worden?

Daar zijn een paar redenen voor. Ten eerste moet er veel geïnvesteerd worden in vernieuwing en die investeringen kosten geld en tijd terwijl het model zich nog niet compleet bewezen heeft. De grote platenmaatschappijen blijven toch gewoon miljarden-bedrijven met aandeelhouders en investeerders en in deze situatie blijven platenmaatschappijen gewoon proberen de winsten te behouden. Ook al gaan ze dan keihard tegen de gedachte in die op dit moment heerst bij de consument, zeker bij de consument die geboren is rond het internettijdperk:

Muziek is gratis en van ons allemaal.

Maar is deze gedachte zo juist? De visie van platenmaatschappijen was dat zij zelf de muziek bezitten en dat de consument slechts een licentie koopt om de muziek te beluisteren. Voor de consument voelde het alsof zij zelf de muziek bezit omdat er ook een drager en hoes bij werd geleverd. Maar sinds het digitale tijdperk is het mogelijk data uit te wisselen zonder deze fysieke drager.



Deze technische mogelijkheden hebben veroorzaakt dat muziek niet meer is dan een stukje code. Het voelt (nog steeds) enorm bevredigend een plaat te kopen. Maar een album op iTunes kopen voelt toch een stuk minder goed. Je koopt data die je ook gratis kan binnenhalen en het enige waarvoor je dus betaalt is voor respect en niet meer voor de drager. En dat is nu het probleem. Er zullen weinig mensen te vinden zijn die respect hebben voor platenmaatschappijen en hun aandeelhouders. Mensen zullen best wel bereid zijn de artiest te supporten, maar een groot label is toch een anoniemer geheel waar je ergens op de berg een tientje erbij legt.

Maar wat is de weg die een jong label moet ingaan? Hoe kan een nieuwkomer de valkuilen vermijden waar de grote labels nu zo in vast zitten? Ten eerste moet een label klein blijven en een duidelijk geluid uitdragen om zo niet een anoniem groot bedrijf te worden. Het is gewoon verleden tijd dat labels keihard kunnen cashen op één enkele hit en er moet gekeken worden naar andere inkomstenbronnen. Dit kan merchandise zijn maar natuurlijk ook de concerten die een label kan organiseren.

Ergens is dit allemaal wel een beetje scheef. De technische vernieuwingen gaan ervoor zorgen dat echte studioartiesten en studiobands moeten gaan optreden. Dit zorgt er ook voor dat grotere studio's met goede apparatuur steeds meer verdwijnen en dat artiesten steeds meer zelf opnametechnieken moeten gaan beheersen.

En hoe zal dit gaan bij andere media? Films, software en games hebben niet de mogelijkheid direct naar de mensen te gaan en op te treden. Dat zijn allemaal grote projecten met veel mensen achter de schermen. In games wordt er nu, in kleine mate, geëxperimenteerd met het 'ingame adverteren'. Dit is op dit moment echter nog een grote taboe. Je wilt immers niet door reclame gestoord worden als je een game speelt. Bij software en games wordt ook heftig geëxperimenteerd met allerlei anti-kopieer maatregelen. Dit zijn wel zaken waarbij de betalende consument weer erg veel nadeel ondervindt. Vandaar ook dat steeds meer game ontwikkelaars spellen alleen voor spelcomputers uitbrengen omdat het gemak voor de betalende consument hoog ligt en er niet makkelijk gekopieerd kan worden. Bij software heb je weer andere kanten. De ene kant is erg specialistische software waar veel geld voor gevraagd wordt. Denk hierbij bijvoorbeeld aan Photoshop. Daar is dan het bedrijfsleven voor die deze software betaalt. Aan de andere kant zie je steeds meer opensource programma's komen voor consumenten of software met advertenties.

Bij film is dit weer heel anders. Film is een veel makkelijker te kopiëren medium en de grote filmhuizen zullen zich steeds technisch weer moeten gaan vernieuwen. Zo is daar nu de wederopkomst van de 3d film wat mensen weer een reden gaat geven een bioscoop te gaan bezoeken. Wederom is hier de 'drager' de reden dat consumenten geld overhebben voor hetgeen wat ze willen zien. Series als Southpark zijn al overgegaan op het direct afleveringen op internet zetten direct nadat deze zijn uitgezonden op televisie. In hoge kwaliteit nog wel. Met enkele advertenties tussendoor. Het punt is dat deze afleveringen anders in lage kwaliteit op shabby sites aangeboden worden waarvoor deze sites dan weer advertentie-inkomsten ontvangen.
Al met al gaat er veel veranderen de komende jaren en lijkt het erop dat platenmaatschappijen zichzelf opnieuw moeten gaan uitvinden waarbij de nadruk ligt op 'Do It Yourself', optredens en merchandise. Maar vooral op respect van de consument die zich verbonden moet voelen met het label waardoor deze ook wilt gaan betalen om bij te kunnen dragen aan de voortzetting van haar favoriete muziek. Het lijkt erop dat de consument deze strijd gaat winnen. Muziek wordt echt gratis.

2 opmerkingen:

  1. Ik denk niet dat muziek gratis zal worden, maar ik vind je gedachtengang wel heel erg interessant.
    Dat laatste stukje over kopieren van games, software en films moet ik echter wel zeggen dat het kopieren (naar mijn mening) helemaal niet zo veel invloed heeft op de verkopen van software en de bezoeken aan de bioscoop. Software blijft verkopen doormiddel van nodige updates etc (denk hierbij ook aan vernieuwde hardware zoals playstation 1,2,3).Ook bij de bioscoop denk ik dat mensen niet wegblijven omdat ze de film ook thuis kunnen kijken, ze kopen namelijk naast de film gewoon een avondje uit.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Ik ben het opzich volledig met je eens. Toch zal muziek nooit echt gratis worden. Het opnemen van muziek is steeds goedkoper en makkelijker aan het worden, Alleen om deze opgenomen geluiden op een voor de consument aantrekkelijke manier is een goede mix en vooral een master nodig. Het mixen kan over het algemeen prima gedaan worden door de persoon die het nummer heeft geschreven. Masteren is een heel andere verhaal, in dit post-productie proces wordt aandacht besteed aan het verdelen van alle onderdelen van het nummer over het frequentie spectrum. Dit is zeer specialistisch werk wat echt een hoop expertise vereist. Als de muziekant dit eerst zelf moet leren en doen dan zak de kwaliteit van opgenomen muziek waarschijnlijk terug lopen. Ook is het mastering proces zeer veel werk, zeker voor iemand die hier geen of weinig ervaring mee heeft. Dit zou de productiviteit van individuele artiesten laten afnemen waardoor er minder muziek geproduceert zal worden. Vanuit dat oogpunt kan muziek niet gratis zijn omdat er kosten gemaakt moeten worden om het de muziek te maken.

    BeantwoordenVerwijderen